Ցավով լսեցի, որ նա այլևս չկա:

Նա իր հետ հին ու բարի մի ամբողջ աշխարհ տարավ:

Իսկ ես հույս ունեի, թե դեռ կտեսնեմ նրան գյուղում, կնստենք իր փոքրիկ պարտեզում, ինչպես մի ժամանակ, իր տնկած ծառերի տակ ու կզրուցենք մինչև երեկո, մինչև նախիրը գա ու լճից փչի խոնավ քամին:․

● Մեր տնօրենը Շալիկո Զորօղլյանն էր։ Մենք երկար տարիներ աշխատել ենք միասին,ուստի նա է իմ հիշողության Տնօրենը։

Նա խիստ էր, բայց արդարացի, անհիշաչար էր և մեծահոգաբար ներել գիտեր, ինչը մարդկային մեծագույն առաքինություններից մեկն է։ Նա լավ էր ճանաչում մարդկանց և կարողանում էր վարվել նրանց հետ, թեև դեռ երիտասարդ էր։

Նրա՝ փոքր– ինչ առաջ թեքված հաղթ ուսերն ու ոչ պակաս հաղթական քիթը հաստատակամություն էին արտահայտում, որ այնպես անհրաժեշտ էր նրա գործում։

Միաժամանակ հայոց լեզվի և գրականության ուսուցիչ էր։ Գրականագետ Մինաս Հյուսյանի ուսանողն ու համախոհը լինելով, անհաշտ թշնամի էր օտար բառերի գործածության։ Միայն մի բան էր նրան շատ մտահոգում․

– Մեջքս կոտրում է իմ ազգանվան «օղլի»-ն,-ասում էր նա,– եթե հայրս կենդանի լիներ, թույլտվություն կխնդրեի ու կփոխեի։

Բացի այն, որ բնատուր ձիրքեր ու գրական տաղանդ ուներ, նաև օժտված էր ղեկավարի բնածին հատկություններով։ Սակայն այն տարիներին, երբ այնպես շատ էին կեղծիքն ու ձևականությունը, դժվար էր որևէ պաշտոն զբաղեցնել, միաժամանակ պահպանել մարդկային դեմքը։ Զորօղլյանին դա հաջողվում էր, թեև շատ թանկ գնով։

Կեղծիքն ու ձևականությունը շատ էին, բայց, ինչ էլ լիներ, դրանք մեր կյանքի լավագույն տարիներն էին։ Մեր հին զանգի կանչով դպրոց էինք գնում, աշխատում էինք առանց հոգնելու, ամբողջ օրն անցկացնում էինք դպրոցում իրարից անբաժան, հետո էլ երեկոները հաճախ հավաքվում էինք, զրուցում ու բանավիճում։ Կարգերից էինք գանգատվում, ինչպես որ դա կարող էր անել այն ժամանակվա ուսուցիչը լեռնային մի գյուղում, ուր փոստը հասնում էր շաբաթը մի անգամ և ամենամեծ այլախոհությունը համարվում էր Հովհաննես Շիրազի մեքենագիր բանաստեղծություններն ընթերցելը և ուր դեռևս թարմ էին 30-ական թվականների մատնությունների հիշողությունները։ Եվ դեռ չգիտեինք, որ դատապարտված ենք այդ կարգերի անհեթեթ փլուզումը տեսնելու, հետո էլ ցավով ախ քաշելու նրանց համար։

Եվ ամենուրեք մեզ հետ էր մեր տնօրենը, որի ջանքերով միանգամայն առողջ ու անկաշկանդ մթնոլորտ էր տիրում դպրոցում։

Ի միջի այլոց, դա նաև մի լավագույն ժամանակ էր մեր դպրոցի համար, նրա Ոսկեդարն էր։ Նա այլևս չունեցավ ոչ այն տարիների աշակերտների քանակը, ոչ մասնագետների որակը, ոչ էլ ուսման մակարդակը։ Այդ ամենի մեջ մեծ էր երիտասարդ տնօրենի վաստակը, որը և՛ լավ կազմակերպիչ ու ղեկավար էր, և՛ հմուտ մանկավարժ, որ հազվադեպ է պատահում։

Ո՞վ ետ կբերի այն ժամանակը, ո՞վ կտա ինձ նրա հետ աշխատած այն տարիները, որ բաղձալի են Նավասարդի առավոտվա պես։

Ապա ուրիշ օրեր եկան, անշարժ թվացող կյանքը շարժվեց, մեր աչքի առաջ պատմությունը շուռ եկավ ու փոխվեց։ Սովետական Միության փլուզումից հետո Զորօղլյանն ընտրեց գործունեության այլ ասպարեզ՝ ազգային շարժումը։ Այդտեղ էլ նա երևելի դեմք էր, կրակոտ ելույթներ էր ունենում Երևանի հրապարակներում ու բազմահազարանոց դահլիճներում, կուսակցական աշխատանք էր կատարում։

Նա տեղափոխվեց Աշոցքի շրջան ու տարբեր պաշտոններ վարեց՝ կինոցանցի տնօրեն, ջողկրթբաժնի տեսուչ ու մաքսատան պետ։ Սակայն ուր էլ գնաց, որտեղ էլ աշխատեց, մշտապես իր հետ էր հայրենի գյուղի կարոտը։

Հիմա էլ քնում-արթնանում է այդ կարոտը սրտում ու զարմանում է, որ ժամանակի հետ կարոտն ավելի է բորբոքվում, թեև գյուղն ընդամենը մի ժամվա ճանապարհի վրա է։ Նշանակում է ինչ-որ բան այլևս այն չէ, և նա կրկին ու կրկին համոզվում է, որ հանգամանքները զորեղ են մարդուց, զգացմունքները՝ ավելի զորեղ։

● Այժմ փորձեմ մի քանի խոսք գրել մի այլ ինքնատիպ մարդու և ուսուցչի՝ Ղույումչյան Գևորգի մասին:

Նա պայծառ մարդ էր, հիշելով նրան, սիրտս լցվում է թեթև, ուրախ ջերմությամբ, թեև նրա տխուր վախճանը անասելի ցավ է պատճառում: