Радзіва «Прудок» - Андрусь Горват (2017)

На Палессі жыве таямнічы Той, які пра ўсё ведае. Даўно мусіць быць выдадзены «Кішэнны шматтомнік афарызмаў Тоя», бо там-сям на ўзбярэжжах Прыпяці фіксуюцца выпадкі махлярства. Напрыклад, калі паляшук хоча, каб яго словы мелі большую вартасць, ён лёгка прыпісвае іх Тою: «Як Той кажа», «Як Той казаў». Праз недастатковую вывучанасць зʼявы цяжка вызначыць, якія афарызмы належаць непасрэдна Тою, а якія былі прыдуманы хітраватым мясцовым насельніцтвам.

Канец начнога эфіру. Гімн. Ідзіце ўжо спаць, не дурыце галаву ні мне, ні людзям.

* * *

Мае стасункі з жывымі людзьмі за чатыры дні. Серада. Пяць хвілін – з прадаўчыхай.

Чацвер. З жывымі людзьмі не размаўляў.

Пятніца. Адну хвіліну – з Алесяй, у якой бяру малако. Дзве хвіліны – з чалавекам, які лічыць, што ён мой сусед, хоць я яго ніколі не бачыў. Тры хвіліны – з прадаўчыхай.

Субота. З жывымі людзьмі не размаўляў. 0,1909722222222222 % часу я быў онлайн.

* * *

Да абвесткі «Калі ласка, прыедзьце і забярыце ад мяне гэтыя кабачкі» засталіся лічаныя дні.

* * *

Мой агарод перарэзаны роўнай лініяй. Падобна на след ад лісапеды, але штосьці лягчэйшае, бо расліны не паламаныя і след неглыбокі. З аднаго боку лініі праз кожны метр – яміна, бы варонка якая. Слядоў чалавека ці жывёлы няма.

Прабацька беларусаў Той, гэта ты? То спі, я больш не буду. Ці палка прапаўзла?

* * *

Я бы тая зязюля. Хаджу па Прудку і падкідваю прыстойным людзям кабачкі. Пакуль прадаўчыха ў краме, я ёй на лісапеду пакет з сённяшнім вывадкам павесіў. І збег абходнымі сцежкамі. Адбіткаў пальцаў не пакінуў. Падазроных асобаў з біноклямі ў вокнах не бачыў. Бадзяюся па двары з выразам на твары «гэта не я».

* * *

Я зразумеў, што адзін у полі не воін, і прашу дапамогі: збіраю ў сябе талаку на будаўнічыя працы. Ну як талаку – маленькую талаконьку, чалавек на пяць. Асаблівых уменняў не трэба (у мяне іх таксама няма). Галоўнае, каб былі рукі, пачуццё гумару (якое спатрэбіцца, каб з рыдлёўкай наведваць лясную прыбіральню), уменне спаць на падлозе ці ў намётах у двары і любоў да кабачкоў. Фармат – палескі, мова – беларуская, ежа – вясковая.

Будзе наладжана экскурсія ў мясцовую краму, дэфіле калгасных кароў, піццё крапівы і свойскага малака. Клімат – субкантынентальны, блізкі да трапічнага. Ёсць лісапеда. Што яшчэ? Чым яшчэ прывабіць?

* * *

У мяне ёсць мухі. Самую надакучлівую муху завуць Наташа. Я люблю ўвечары легчы, выключыць святло і сказаць уголас:

– Наташа, адчапіся. Не сёння.

* * *

З усіх маіх унутраных асобаў крыху пакіраваць целам захацелася хіпстару.

Ён сказаў: «Не хачу будаваць хату – хачу маленькія бутэлечкі, як у модных мінскіх кавярнях». Унутраны этнограф не стаў пярэчыць, бо коркі з бярозавай губы выраблялі даўно-даўно. Унутраны пісьменнік вырашыў пра гэта напісаць. Унутраны гаспадар парадаваўся, што будзе чым затыкаць бутэлькі.

Усе мы тут рады. Усім нам тут добра. І Наташа ўсміхаецца.

Ліпень

* * *

Месяц таму мы з цёткай Воляй заўзята дзяліліся агародніцкімі поспехамі: я от гэта пасадзіў, а я гэта. Мы не слухалі адно аднаго, увесь час перабівалі, каб паспець пераказаць паболей дасягненняў.

Цяпер правілы змяніліся. У размовах мы жалімся на надворʼе і яго наступствы: у мяне гэта пагарэла, а ў мяне яно ўвогуле не вырасла, бе-бе-бе. Перамагае той, хто больш пацярпеў ад сонца.

* * *

Неспадзеўкі на Прудок напаўзла чорная хмара. Усе мы ціхенька сядзім пад вокнамі і молімся: толькі б хмара не збочыла, толькі б пайшоў дождж, толькі б сёння не Юравічам, а нам. Ужо няма розніцы, каму маліцца. Усё навокал заціхла ў спадзяванні. Усё навокал прасякнута спужаным няверʼем.

Дождж пайшоў. Выдых. Палёгка. Шчасце.

Апасля скажуць: то не дождж быў – то хлеб быў. Апасля маці запытаецца: «Ну што, павесялелі градкі?». Мы тут вельмі залежым ад дажджу.

Мы тут вельмі весялеем ад дажджу.

* * *